“Blauwboek, het nieuwe leren anno 2019.”

door: appart

Roermond Owen Manusama is al 15 jaar een bevlogen docent binnen het voortgezet onderwijs. Als docent Economie en Management & Organisatie ondervond hij aan den lijve de gebreken die het huidige onderwijssysteem in Nederland kent. Docenten kampen met een (te) hoge werkdruk en leerlingen zoeken naar nieuwe manieren van leren. Uitdagingen die hij al snel waarnam en die hem prikkelden om na te denken over één concept dat voor beide partijen een oplossing kon bieden.

Hij nam zichzelf voor om iets te doen wat hij écht leuk vond. Zo kwam hij dan ook, 15 jaar geleden, met een achtergrond in Accountancy, terecht in het onderwijs. “Ik geef les op een middelbare school in de vakken Economie en Management & Organisatie. Vakken die bij mij passen vanuit mijn zakelijke inzicht, de strategische kant van het nadenken over organisaties en het uitwerken van de juiste oplossingen om ervoor te zorgen dat bedrijven en organisaties succesvol kunnen zijn en groeien. Dit wil ik ook overbrengen op mijn leerlingen”, aldus Owen. Het doel is dan ook om zijn leerlingen mee te geven hoe het in het ‘echte leven’ werkt en ze te begeleiden in hun vervolgkeuze. “Ik probeer mijn lessen praktijkgericht te maken. Buiten de reguliere lesstof betrek ik hierbij verhalen en ervaringen uit de praktijk. Zo probeer ik het voor leerlingen begrijpelijker te maken”, zo vertelt hij. Een aanpak die erg wordt gewaardeerd onder zijn leerlingen. De variatie die het lesgeven met zich meebrengt is ook een uitdagende factor.

Owen; “Waardering vanuit de leerlingen vind ik belangrijk. Je probeert hen niet alleen inhoudelijk iets bij te brengen maar wil natuurlijk ook een bepaalde band met hen opbouwen. Die band probeer ik op te bouwen door ook een luisterend oor te bieden, écht te luisteren naar hun problemen en hoe zij zaken ervaren. Daar kan ik ook weer informatie uithalen om te verwerken in mijn lessen of aanpak.” Deze aanpak én de informatie vanuit zijn leerlingen zijn de belangrijkste beweegredenen geweest om het concept rondom Blauwboek op te starten. Owen vertelt; “Ik merkte dat jongeren op een andere, nieuwe manier willen leren. In plaats van de gehele stof volgens het boek uit hun hoofd te leren, willen ze liever eerst een toets maken om te kijken welke onderwerpen als lastig worden ervaren. Vanuit deze inzichten kunnen ze dan specifiek de moeilijkere onderdelen leren en zijn ze minder tijd kwijt aan de voorbereidingen voor een tentamen of examen.” Een aanpak die voor de leerlingen logisch lijkt, maar de praktijk het totaal tegenovergestelde is van wat op scholen gedaan wordt. Een tweede, duidelijke motivatie voor het opstarten van Blauwboek is de ervaring die Owen zelf heeft als docent en de ervaring van collega’s. “Blauwboek denkt ook vanuit het perspectief van de leraren. Het is algemeen bekend dat veel leraren kampen met een te hoge werkdruk. Een last die mede wordt veroorzaakt door een tekort aan toets-materiaal”, zo legt Owen uit. “Blauwboek biedt de oplossing.” Want wat ís Blauwboek dan eigenlijk? “Blauwboek is een online platform, waar docenten gemakkelijk toets-materiaal kunnen plaatsen. Met dit materiaal genereert het platform automatisch oefentoetsen voor leerlingen zodat zij hiermee aan de slag kunnen. Tegelijkertijd worden deze toets-vragen ook beschikbaar gesteld voor andere docenten, en kun je als docent snel een toets genereren die je weer kunt gebruiken als tentamen.” Een manier van werken die er niet alleen voor zorgt dat leerlingen op hun eigen tempo kunnen leren, maar ook dat docenten minder kwijt zijn met het samenstellen van een toets. “Zo ontstaat een win-win situatie”, aldus Owen.

De achterliggende gedachte lijkt simpel en logisch, maar toch weet Owen dat er nog veel obstakels overwonnen zullen moeten worden voordat Blauwboek een algemeen begrip is binnen het voortgezet onderwijs. “Een voorbeeld is dat de scholen in Nederland op dit moment geen informatie met elkaar uitwisselen. Iets wat eigenlijk vreemd is, aangezien je als school veel van elkaars aanpak en werkwijze kan leren.” Hoe is deze situatie dan toch ontstaan? “Door de afname van het aantal leerlingen zien scholen elkaar veel te snel als concurrentie…” Een ‘hindernis’ die Blauwboek uit de weg gaat door te werken met een cloud-functie. Alle vragen die worden ingevoerd in het platform worden centraal opgeslagen in één grote database. Dat betekent dat alle scholen in Limburg bijvoorbeeld gebruik kunnen maken van de toets-vragen die door een docent uit Groningen zijn ingevoerd en vice versa. “Door te werken met de cloud-functie kan er veel sneller kennis uitgewisseld worden tussen scholen en docenten. Je bent niet meer beperkt tot je eigen kennis of materiaal. Op deze manier kunnen docenten van elkaar leren, maar hebben ze niet te maken met concurrentie.” Elkaar helpen staat dan ook centraal binnen de visie van Owen. Zijn doel? “Ik zou graag willen zien dat het onderwijs zich ontwikkelt op de vlakken waar leerlingen dat nodig hebben. Iets wat je alleen kunt doen door te luisteren naar de leerlingen. Vaak blijkt dat het onderwijssysteem het één bedenkt, terwijl de leerlingen het ander willen.”

Natuurlijk zijn er in Nederland en het buitenland al talloze online-toets-platformen bekend. Hoe innovatief is Blauwboek dan in de hedendaagse maatschappij? Owen legt uit; “Blauwboek is innovatief omdat het zich niet alleen richt op de docenten óf de leerlingen, maar de combinatie zoekt. Dit wordt versterkt door de goed gevulde database, waardoor we maatwerk-toetsen kunnen genereren.” De database van Blauwboek zal de komende jaren alleen maar blijven groeien. Een docent kan zich namelijk op elk moment aanmelden en zelf input leveren in het platform. “Zo ontstaat een database die continu blijft groeien en input heeft voor ontelbaar veel toetsen. Op deze manier is Blauwboek een uniek stukje technologie in de onderwijswereld.” En waar technologie bij komt kijken, horen ook een heleboel testen, ervaren en door-ontwikkelen. “Op dit moment bevindt Blauwboek zich in een fase waar het programma, middels een pilot, wordt getest bij diverse middelbare scholen. Dit gebeurt op een gratis manier, zodat we vervolgens uitgebreid in gesprek kunnen gaan met de pilotgroep om te vragen wat hun ervaringen zijn.” Het programma wordt dan ook continu geoptimaliseerd door het eigen development-team. Hun doel is het ontwikkelen van een toekomstbestendig platform waar zowel leerling als docent wordt voorzien in zijn of haar behoefte. “Technologie wordt steeds meer de toekomst en het onderwijs kan daar ook niet meer omheen. Met Blauwboek stimuleren we het gebruik van technologie, op een manier die meerwaarde zal leveren binnen het onderwijs.”

Kansen én uitdagingen liggen er dus voldoende voor het team van Blauwboek. Owen; “In het begin is er altijd weerstand, maar ik ben ervan overtuigd dat als je gewoon doorzet het positieve resultaat vanzelf komt. Ik weet dat dit platform een grote meerwaarde kan bieden voor het toekomstige onderwijs. En wanneer ik er zelf in blijf geloven, gaan directies, docenten en leerlingen dit vanzelf ook doen, dat weet ik zeker.” Om het platform tot een succes te maken wordt er achter de schermen hard gewerkt om de zogenoemde kinderziektes er uit te filteren. Je kunt maar één keer een eerste indruk maken, vooral bij jongeren die dagelijks al talloze prikkels te verwerken krijgen. Wanneer de pilotfase wordt afgerond, zal dan ook ingezet worden op het laagdrempelige abonnementen-systeem voor zowel docent, school als leerling. Uitdagingen die niet uit de weg worden gegaan. Met een duidelijke blik op de toekomst wordt er gewerkt aan het succesverhaal van Blauwboek. “De reis is even mooi als het resultaat. Natuurlijk weet je niet of Blauwboek direct zal aanslaan, maar het zal gaan werken. Of dat nu of later is”, zo besluit Owen.

De reis is even mooi als het resultaat.